Ο πολυμήχανος εφοπλιστής και ακτιβιστής διηγείται τα πιο σημαντικά κομμάτια της ζωής του με απρόβλεπτη -για όσους δεν τον γνωρίζουν- ειλικρίνεια και μοιράζεται φωτογραφικές στιγμές μιας συναρπαστικής ζωής που τον έφερε δίπλα σε διασημότητες από τόσο ετερόκλητους κόσμους.
Είναι προσωπική η ιστορία που θα πω και μπορεί να τον φέρει σε αμηχανία, αλλά από την άλλη σκέφτομαι ότι είμαστε πολλοί στον σύλλογο «Φίλοι Νίκου Α. Βερνίκου», οπότε τον νικάμε. Βρισκόμαστε στην περίοδο της βαθιάς κρίσης. Η Ελλάδα καταρρέει, ετοιμάζομαι να φύγω οικονομικός μετανάστης στην Αμερική, ο καθένας προσπαθεί να ασχοληθεί μόνο με τα του οίκου του για να αντιμετωπίσει την κατάσταση πανικού και μια μέρα χτυπάει το κινητό μου. «Πριν φύγεις για Νέα Υόρκη, έλα από το σπίτι να σου κάνω λίστες με πρόσωπα που πρέπει να γνωρίσεις και να σε καθοδηγήσω». Αυτός είναι ο Νίκος Α. Βερνίκος.
Για όλους και για όλα. Και τώρα, κάθομαι απέναντί του, με δεκάδες ερωτήσεις για τη συνέντευξη, δεν ξέρω από πού να αρχίσω και σκέφτομαι πώς να χωρέσω αυτό τον άνθρωπο σε οκτώ σελίδες, το όνομα του οποίου το βρίσκεις παντού: στην τέχνη, στην πολιτική, στον ακτιβισμό, στην επιχειρηματικότητα, με έμφαση στην εμπορική ναυτιλία και τον θαλάσσιο τουρισμό, στον αθλητισμό εδώ και περισσότερα από 60 χρόνια. Αλλά μου δίνει τη λύση πριν προλάβω να αρθρώσω την πρώτη ερώτηση. Ξεκινάει να διηγείται τη ζωή του, μόνος, με την εφηβική του ορμή και τον χειμαρρώδη λόγο του. Let the iPhone record…
«Είμαι ο Νίκος Α. Βερνίκος, γεννήθηκα το 1945. Έχασα τη μητέρα μου το 1959, σε ηλικία 13 ετών. Πέθανε στη γέννα, μαζί και το παιδί. Ο πατέρας μου, Αλέξανδρος, μας το ανήγγειλε ως εξής: “Ήμασταν πέντε, προσπαθήσαμε να γίνουμε έξι και μείναμε τέσσερις”. Έκανα ότι δεν το κατάλαβα. Νόμιζα ότι βρισκόμουν μέσα σε έναν εφιάλτη και σύντομα θα ξυπνούσα.
Ο πατέρας μου ήταν εξαιρετικά αυταρχικός και για να φύγω από την κυριαρχία του παντρεύτηκα πάρα πολύ νέος, σε ηλικία 22 ετών. Η πρώτη μου σύζυγος ήταν η Ηρώ Κόβα, το γένος Βετοπούλου. Έμεινα δύο χρόνια παντρεμένος. Ήμουν άτακτος σύζυγος, οπότε ο γάμος χάλασε. Πάντοτε διατηρούσα πολύ καλές επαφές όμως. Έφυγε από τη ζωή πέρυσι και ήταν η καλύτερή μου φίλη μέχρι τέλους. Πιστεύω ότι πραγματική φιλία ανάμεσα σε έναν άντρα και μια γυναίκα υπάρχει μόνο μετά από ένα love story, γιατί ως αγόρι χρησιμοποιούσα τη φιλία ως εργαλείο κατάκτησης, οπότε μόνο με τα κορίτσια που τα είχαμε χαλάσει μπορούσα να είμαι πραγματικός φίλος. Όμως, δεν θα έλεγα ότι είμαι γυναικάς, απλώς δεν ανήκα στη μειοψηφία των ανθρώπων που είναι μονογαμικοί.
Μετά την απώλεια της μητέρας μου μεγάλωσα με έναν πολύ αυταρχικό πατέρα, ο οποίος με έστειλε και έγινα πρόσκοπος. Ο προσκοπισμός έπαιξε μεγάλο ρόλο στη ζωή μου γιατί μου έμαθε να κάνω μια καλή πράξη την ημέρα, πράγμα που εξακολουθώ να τηρώ μέχρι σήμερα. Για να είμαι ευτυχισμένος, πρέπει να κάνω καλές πράξεις, πρέπει να μοιράζω χαρά. Ασφαλώς και έχουμε να θυμόμαστε, μαζί με τον αδελφό μου Γιώργο και την αδελφή μου Κίττυ, καλά και θετικά πράγματα από τον πατέρα μου. Καταρχάς, το πιο σπουδαίο πράγμα που έμαθα από εκείνον ήταν να αγαπάω τον τόπο μου, να είμαι υπερήφανος Ελληνας, υπερήφανος νησιώτης, διότι ο πατέρας μου γεννήθηκε στη Σίφνο και η μητέρα μου στην Κρήτη. Με έμαθε επίσης να ασχολούμαι με τα κοινά. Το ευαγγέλιό μας ήταν ο “Επιτάφιος του Περικλή”, που λέει ότι πρέπει να ασχολείσαι με τα κοινά για να μην είσαι αχρείος.
Μεγαλώσαμε με την παιδεία ότι δεν ήρθαμε στη ζωή μόνο για να κάνουμε χρήματα, αλλά κάτι πρέπει να κάνουμε και για τον τόπο μας και για την κοινωνία. Η οικογένειά μου είναι μία από τις ελάχιστες, για να μην πω η μόνη -τουλάχιστον απ’ όσο ξέρω- αστική, μεγαλοαστική που για 3-4 γενιές οι άντρες έχουν κάνει φυλακή, έχουν βασανιστεί για τους αγώνες τους για τη Δημοκρατία. Ο μεγάλος αδελφός του πατέρα μου, του Αλέξανδρου, ο Μάνος, καταδικάστηκε σε θάνατο από τους Γερμανούς.
Με τις κόρες μου -παρά την ανατολίτικη παιδεία μου- είμαι πολύ ανοιχτός και προοδευτικός. Και οι τρεις έχουν κάνει ευτυχισμένους γάμους – και αυτό οφείλεται και στο γεγονός ότι τα αγόρια που διάλεξαν έχουν κοινή παιδεία και προσλαμβάνουσες.
Ο γάμος είναι ο θεσμός που δημιούργησε ο άνθρωπος για να βάλει οικονομικούς κανόνες σε έναν άντρα και μια γυναίκα. Το Οικογενειακό Δίκαιο για τον γάμο, το οποίο προσαρμόζεται στην κυριαρχούσα θρησκεία του κάθε λαού, είναι γεμάτο οικονομικούς κανόνες. Σήμερα, για να ζήσει ένας γάμος θέλει αμοιβαίες υποχωρήσεις και ξεκάθαρες οικονομικές σχέσεις.
Παίζει ρόλο να έχεις κάνει μερικές προγαμιαίες συμφωνίες – όχι μόνο οικονομικές. Συμφωνίες ζωής. Για παράδειγμα, με τη σύζυγό μου είχαμε αποφασίσει ότι αν δεν κάναμε παιδιά, θα υιοθετούσαμε. Ήταν ξεκαθαρισμένο. Εάν έχουμε οικονομική άνεση, θα στείλουμε τα παιδιά μας στην Αμερική να σπουδάσουν διότι εκεί είναι τα καλύτερα πανεπιστήμια.
Επίσης, είπαμε ξεκάθαρα ότι δεν θα υπάρχει σωματική ποινή. Το λέω αυτό γιατί εγώ μεγάλωσα με “νόμιμη” σωματική ποινή. Στο σχολείο τότε όταν έκανες αταξίες είτε σε απέβαλλαν είτε υπήρχε σωματική ποινή, την οποία έπρεπε να εγκρίνει εγγράφως ο γονέας. Στην εγγραφή ρώτησαν τον πατέρα μου τι εγκρίνει και εκείνος επέλεξε την αποβολή, οπότε σε κάποια περίοδο που έκανα αταξίες, μετά που πέθανε η μητέρα μου, με απέβαλαν από το σχολείο. Πήγε ο πατέρας μου στον διευθυντή να διαμαρτυρηθεί και του λέει: “Μα, τι εκπαιδευτικό σύστημα είναι αυτό; Ποιον τιμωρείτε; Τον Νίκο ή εμένα; Δεν λαμβάνετε υπ’ όψιν σας ότι έχω χάσει τη σύζυγό μου και έχω βρεθεί με τρεις διαβόλους; Τι μου τον στέλνετε στο σπίτι;”. Ο διευθυντής τού υπενθύμισε ότι στην εγγραφή τον ρώτησαν αν θέλει σωματική ποινή ή αποβολή. “Φέρτε να υπογράψω”, απάντησε. Πρέπει να πω ότι ήταν το μόνο πράγμα που με φρενάριζε. Πονούσε τόσο πολύ που, όταν το σκεφτόμουν, μαζευόμουν.
Ήταν εξαιρετικά αυστηρός και, όπως έλεγε, “το χειρότερο που μπορεί να μου συμβεί είναι τα ναρκωτικά και να κάνω γιο ομοφυλόφιλο”. Άρα, μεγάλωσα πιστεύοντας ότι αυτά τα δύο είναι πάρα πολύ κακά. Ναρκωτικά, ευτυχώς, δεν έκανα. Επειδή δεν κάπνιζα ήταν δύσκολο και πρακτικά. Έχω φίλους, ακόμα και διάσημους, που για να δημιουργήσουν κάπνιζαν χασίσι. Ήταν το ναρκωτικό της εποχής. Όταν πήγαινα σε παρέες που χρησιμοποιούσαν ναρκωτικά και περνούσαν το τσιγάρο ο ένας στον άλλον, το έπαιρνα και έκανα ότι κάπνιζα, έπαιζα θέατρο. Είμαι τυχερός επειδή ξέρω να περνάω ωραία χωρίς την ανάγκη ούτε του αλκοόλ ούτε των ναρκωτικών.
Όσο για την ομοφυλοφιλία, αυτό που έλεγε ο πατέρας μου σήμερα δεν ισχύει βέβαια. Εχω φίλους γκέι, είμαι υπερήφανος για εκείνους. Πρέπει να υπενθυμίσω, όμως, το εξής: στη ζωή μου και ιδίως στο οικοτροφείο όπου βρέθηκα μετά τον θάνατο της μητέρας μου, όπως και στα περισσότερα οικοτροφεία, δεν είναι σπάνιες οι ομοφυλικές εμπειρίες. Βρέθηκα, έτσι, δέκτης τέτοιων καταστάσεων και καθαρά λόγω της παιδείας μου αντιστάθηκα. Μπορεί, αν δεν είχα αυτή την παιδεία, να μην είχα αντισταθεί. Είμαι από εκείνους που υποστήριξα τη νομοθετική ρύθμιση για τον γάμο των ομοφυλοφίλων. Δεν έχω γνώμη για την υιοθεσία, γιατί αποφεύγω να εμβαθύνω σε πράγματα που δεν επηρεάζουν τη ζωή μου.
Να σας πω μερικά πράγματα όπου δεν εμβαθύνω. Αστρονομία, για παράδειγμα. Οταν διαβάζω ότι ένα αστέρι είναι ένα εκατομμύριο έτη φωτός μακριά από εδώ, γιατί να προσπαθήσω να υπολογίσω την απόσταση; Δεν εμβαθύνω, επίσης, σε θέματα υπαρξιακά και θέματα θρησκείας, διότι λέω “θα αλλάξει τίποτε αν εμβαθύνω;”. Είμαι υπερήφανος χριστιανός ορθόδοξος, χαίρομαι που δεν είμαι καθολικός, διότι επίσης λόγω παιδείας μάθαμε να μην πιστεύουμε στο αλάθητο του Πάπα. Χαίρομαι που η θρησκεία μας μάς δίνει το δικαίωμα να κάνουμε τρία λάθη και μας δίνει τρία διαζύγια ενώ οι καθολικοί δεν δίνουν ούτε ένα. Τώρα, αν μετά το τρίτο διαζύγιο δεν έχεις καταφέρει να βρεις τη σωστή σύντροφο, σου δίνει διαζύγιο, αλλά δεν σου επιτρέπει να παντρευτείς τέταρτη φορά. Σου λέει “κάνε ό,τι θες και παράτα μας”.
Το γεγονός ότι μεγάλωσα στα χρόνια της χούντας επηρέασε και εμένα και τον αδελφό μου να ασχοληθούμε με τα κοινά. Μεταξύ ’70 και ’74 δημιουργήσαμε και συμμετείχαμε σε αντιστασιακές οργανώσεις, μας φυλάκισαν, μας βασάνισαν και μετά τη Μεταπολίτευση ασχοληθήκαμε με τα κοινά και ιδιαίτερα με τα επιμελητηριακά. Είμαι πάνω από 40 χρόνια μέλος της Διοίκησης του Ναυτικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, του ΕΒΕ Πειραιώς, επίτιμος πρόεδρος του International Chamber of Commerce κ.ά. Και κάτι άλλο: δεν χρησιμοποιώ στη ζωή μου τη λέξη “αντί”: Δεν είμαι κομμουνιστής, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι είμαι αντικομμουνιστής. Δεν είμαι βασιλικός, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι είμαι αντιβασιλικός. Δεν είμαι Παναθηναϊκός, αλλά δεν είμαι και αντιπαναθηναϊκός, είμαι Ολυμπιακός. Το “αντί” δείχνει φανατισμό. Μόνο για θέματα της πατρίδας μου φανατίζομαι.
Στα 40, όταν έφτασα στη μέση της ζωής μου, σκέφτηκα πόσα πράγματα θέλω να κάνω και δεν θα προλάβω. Ετσι, δημιούργησα παράλληλες ζωές. Οι περισσότεροι που τους το λέω το πρώτο που με ρωτάνε είναι αν είχα παράλληλες γυναίκες. Οχι, καμία σχέση. Εννοώ παράλληλες δραστηριότητες. Η βασική δραστηριότητα της οικογένειας ήταν, βέβαια, η ναυτιλία. Βρέθηκε στην Κωνσταντινούπολη από τη Σίφνο στα μέσα του 19ου αιώνα. Είμαι υπερήφανος που είμαστε η πιο παλιά ελληνική ναυτιλιακή εταιρεία, με έδρα στον Πειραιά, από τις αρχές του 20ού αιώνα. Σήμερα, διοικείται από την 5η γενιά, ενώ η 6η ετοιμάζεται. Θεωρώ από τις πιο μεγάλες επιχειρηματικές επιτυχίες τη συνεργασία με την οικογένεια του Περικλή Παναγόπουλου, ο οποίος επένδυσε στη Vernikos Yachts που ίδρυσε ο αδέλφός μου Γιώργος. Από εκεί, δημιουργήθηκαν οι Επιχειρήσεις Αττικής, σήμερα Attica Group.
Ας επανέλθω, όμως, για να κλείσουμε τον κύκλο της αφήγησης. Μία από τις παράλληλες ζωές μου ήταν και η ενασχόληση με την τέχνη. Βρέθηκα κάποια στιγμή στο Παρίσι, στα 80s, σε μια παρέα πέντε Εβραίων, οι οποίοι είχαν αγοράσει μια γκαλερί τέχνης -ένας από αυτούς ήταν ο σχεδιαστής Ντανιέλ Εστέρ, πρόεδρος της Παρί Σεν Ζερμέν τότε- και τους άκουσα να μιλούν απογοητευμένοι γιατί είχαν προβλήματα επιχειρηματικού τύπου. Είχα κουραστεί να τους ακούω, οπότε τους είπα “ο μόνος τρόπος να σωθείτε είναι να κάνετε συνέταιρο έναν χριστιανό ορθόδοξο σαν κι εμένα”.
Έγινε αύξηση κεφαλαίου, έγινα μέτοχος, ανέλαβα τη διοίκηση της γκαλερί, έμαθα πάρα πολλά γύρω από την τέχνη και όταν τελείωσε αυτή η περίοδος είχα γίνει ήδη συλλέκτης. Έχω βάλει όρια βέβαια, διότι αν δεν βάλεις όρια στα συλλεκτικά σου πάθη, τα θες όλα και γίνεσαι δυστυχισμένος. Το όριο που είχα βάλει εγώ ήταν: “Τέχνη επηρεασμένη από τη Ρωμιοσύνη”. Διότι και στην τέχνη ήταν η φωνή του πατέρα μου που έβαλε το φρένο μαθαίνοντάς μας να είμαστε υπερήφανοι Έλληνες και σήμερα Ευρωπαίοι»
Πηγή : protothema.gr
