Η διαχρονική δύναμη της νουβέλας που μιλάει για τον έρωτα και το θάνατο κυριαρχεί στην παράσταση που ανεβάζει στο θέατρο Πορεία ο Γιώργος Παπαγεωργίου. Σκηνοθέτης που έχει αναμετρηθεί επιτυχημένα με τη μεταφορά μη θεατρικών κειμένων στη σκηνή, ο Παπαγεωργίου δίνει αυτή τη φορά θεατρική υπόσταση στο σπουδαίο έργο του Τόμας Μαν, που πραγματεύεται τον σφοδρό αν και πλατωνικό έρωτα που γνωρίζει ένας μεσήλικας άνδρας στο πρόσωπο ενός νεαρού αγοριού. Βασικός πρωταγωνιστής είναι ο Γκούσταβ Άσενμπαχ, ένας επιτυχημένος συγγραφέας, που καθώς βρίσκεται σε διακοπές στη Βενετία ανακαλύπτει την ομορφιά στο πρόσωπο του 14χρονου Τάτζιο. Καθώς δεν βρίσκει το θάρρος να τον πλησιάσει, τον ακολουθεί εκ του μακρόθεν σε ένα νοητικό ταξίδι πλημμυρισμένο από φαντασιώσεις αλλά και από τυραννικές εικόνες από το παρελθόν.
Πρόκειται για ένα βαθύ κείμενο αυτογνωσίας και υπαρξιακής αναζήτησης, το οποίο σύμφωνα με τον σκηνοθέτη δεν αφορά έναν σαρκικό έρωτα, αλλά “μια φιλοσοφική, σχεδόν πλατωνική και σίγουρα πεισιθάνατη αναζήτηση του κάλλους. Η κατάβαση του ήρωα στις πιο σκοτεινές πλευρές της ύπαρξής του αποτελεί ταυτόχρονα την αφύπνισή του ως προς τον αυθεντικό πόθο”. Η σκηνοθετική ματιά εστιάζει ιδιαίτερα στην υπαρξιακή διαδρομή του ήρωα, καθώς μπαίνει σε ένα απαγορευμένο, κρυφό, σκοτεινό και ταυτόχρονα σπαρακτικό μονοπάτι, δηλαδή την αναζήτηση του έρωτα, ενός έρωτα που “βρίσκεται στην κόψη του ξυραφιού”.
Τη διασκευή υπογράφει ο Στρατής Πασχάλης, ο οποίος έχει εντάξει στο κείμενο και ποιήματα του Αρθούρου Ρεμπώ, του Στεφάν Μαλαρμέ, του Ράινερ Μαρία Ρίλκε και του Χαλίλ Γκιμπράν. Τον ρόλο του Άσενμπαχ ερμηνεύει ο Νίκος Χατζόπουλος και συμμετέχουν επίσης, ερμηνεύοντας όλους τους περιφερειακούς ρόλους και φέροντας το βασικό φορτίο της αφήγησης, ο Γιάννης Λεάκος, ο Ορέστης Χαλκιάς (μετά το Πάσχα θα αντικατασταθεί από τον Δημήτρη Κίτσο), η Γρηγορία Μεθενίτη και ο Γιάννης Μαστρογιάννης, ενώ στο βίντεο εμφανίζεται ο Ραφαήλ Παρασκευόπουλος. Τα σκηνικά και κοστούμια είναι του Πάρι Μέξη, η μουσική του Άγγελου Τριανταφύλλου και οι φωτισμοί του Αλέκου Αναστασίου.
Θεωρείται μάλλον βέβαιο πως ο Τόμας Μαν βασίστηκε σε αυτοβιογραφικό βιώματα για να συγγράψει τον “Θάνατο στη Βενετία”, και συγκεκριμένα σε ένα ταξίδι που έκανε ο ίδιος με τη σύζυγό του στην ιταλική πόλη, το 1911, όταν μαστιζόταν από μια επιδημία χολέρας. Κλεισμένος στο ξενοδοχείο του, ο Μαν γνώρισε μία οικογένεια Πολωνών, που στάθηκε καθοριστική στη συγγραφή του βιβλίου. Συνολικά, πάντως, πρόκειται για ένα κείμενο που ακροπατεί στα όρια ανάμεσα στη μυθοπλασία και την πραγματικότητα κι αυτό που τελικά κυριαρχεί είναι η αυθεντικότητα των συναισθημάτων που αναδύονται. Οι υπαρξιακές αναζητήσεις και το θέμα της ομοφυλοφυλικής έλξης το κατέστησαν ανεξάντλητη πηγή ιδεών και σχολιασμών για όσους καλλιτέχνες καταπιάνονται μαζί τους, ένας εκ των οποίων ήταν βέβαια ο Λουκίνο Βισκόντι, που το μετέφερε αριστουργηματικά στον κινηματογράφο, το 1971, σε μια λυρική ταινία με υπόκρουση τη συγκλονιστική 5η Συμφωνία του Μάλερ (Χρυσός Φοίνικας στο 25ο Φεστιβάλ Καννών).
Κεντρική φωτογραφία: Πάνος Γιαννακόπουλος
Πηγή: athinorama.gr
